Parounico(-de-Kapel)
Paronychia kapela
Caryophyllaceae Illecebraceae
Noms en français : Paronyque imbriquée, Paronyque de Kapel.
Descripcioun :Poulido planto, aquelo parounico que rebalo sus li roucas e tepiero de mountagno. Se fai aremarca emé si gràndi bratèio argentado. Li petalo, au contro, se vèson pas gaire. L'autro parounico que s'atrovo en mountagno, Paronychia polygonifolia fai pas de bratèio tant grosso. Au nostre isto la souleto subsp., serpyllifolia.
Usanço :Ei couneigudo pèr lucha contro la fèbre, en tisano.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paronychia
Famiho : Caryophyllaceae
Famiho classico : Illecebraceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso de cresten
- Marlo
- Roucas
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso
Ref. sc. : Paronychia kapela (Hacq.) A.Kern., 1869
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )